Podsumowanie marca ’24

 

Marzec był generalnie ciepły, zdarzały się krótkotrwale ochłodzenia ale przymrozki nie przekraczały -2,5 stopnia, zdarzył się jeden dzień z mrozem porannym -6°C. Końcówka była gorąca do +24 stopni. W Wielką sobotę, w Wielkanoc ataki pyłu z afrykańskiej Sahary (kalima), wszystko było zapylone jak na starej fotografii. Opady były umiarkowane 48,5 l/m kw. nieco poniżej normy dla Jordanowa około 55 l/m kw. W szczegółach wyglądało to tak:

 

Jordanów, okolice, Polska:

·        1 marca - bardzo ciepło, pochmurnie do +14 stopni, zakwitł krokus. Komunikat śniegowy: Śnieżka 85, Dolina Pięciu Stawów Polskich 116, Hala Gąsienicowa 65 , Kasprowy 102 cm.  Niż ALEXANDRA. Radioaktywna Kalima 1 nad Jordanowem – 170 nSv/h! Poza tym ogromne ilości alergenów w powietrzu.

·        2 marca. Pochmurno, chłodniej do +11°C, Na Babiej Górze lawinowa 2-ka. Na markowych 46 cm, Na szczycie około 1 metra. W ogóle śnieg jest powyżej 1200 m n.p.m.  Skawa wkroczyła w strefę stanów niskich i tak będzie już generalnie do końca miesiąca. Śnieżka 80, Dolina Pięciu Stawów 112, Hala  Gąsienicowa 62, Kasprowy W. 101 cm.

·        3 marca. Przepiękny słoneczny dzień do +14°C. Słońce na Urwanicach zachodzi. Niż CARLOTTA.

·        4 marca - rano był przymrozek -1,8°C, a potem temperatura skoczyła do +15 stopni. W nocy duża zorza polarna.

·        5 marca - cały dzień zimna mżawka spadło jej tylko ze 2 mm, ale było obrzydliwie. 

·        6 marca. Znów zimny mżawisty dzień, temperatura do +3°C. Na Nosalu w Tatrach znaleziono ofiarę wspinaczkową, a to ponoć taka łatwa góra. Wyż JASPER.

·        7 marca - rano popudrowało lekko śniegiem, on zniknął ale temperatura nie przekroczyła -0,5°C chyba najchłodniejszy dzień marca.

·        8 marca - rano -0,5 st., w południe +2 zimno bez opadów, pochmurno, wieczorem błysło słońce. W Kozienicach przy bezchmurnym niebie było -7°C.

·        9 marca. Słonecznie. Rano -1 st., w południe +8°C. Śnieg uciekł znów powyżej 850 m n.p.m.

·        10 marca – rano +2, w południe +10°C. Śnieżka 66, Dolina Pięciu Stawów 108, Hala Gąsienicowa 64, Kasprowy 113 cm śniegu.

·        11 marca. Pochmurno, mżawisto spadło 1,9 mm. Niż ELFI II.

·        12 marca - dzień smutny deszczowy, ale ciepły +10°C.

·        13 marca. Znów cały dzień padał drobny deszcz. Odnotowano przylot pierwszych bocianów.

·        14 marca. Pochmurno, bez deszczu, ciepło. Kwitną forsycje.

·        15 marca - słoneczny dzień. Rano -2,5°C, potem 15 na plusie. Pokazały się pierwsze dzikie pierwiosnki - rekord z 17 marca 2003 pobity! Wyż LARS.

·        16 marca. Do południa pogodnie, ciepło, po południu opady, w Polsce środkowej burze. Wspaniałe tęcze nad Jordanowem!

·        17 marca. W nocy silnie lało 7 mm. Rano przymrozek -2,5°C. Potem pogodnie ale arktycznie tylko +6,4°C.

·        18 marca - rano spadło parę płatków śniegu. Wyż arktyczny, zimny maksymalnie +1,5 st.

·        19 marca dzień słoneczny ale chłodny, rano -1°C w południe tylko 5,2 na plusie, wyż arktyczny do tego przeszywający wiatr gdzieś z Półwyspu Kolskiego. Wyż MARKUS I.

·        20 marca - rano silny mróz -6°C, potem słonecznie do +12 st.

·        21 marca - rano-1°C potem +14 st. Piękna wiosenna pogoda.

·        22 marca. W nocy deszcz 2,5 mm, potem mżawki wieczór rozpogodzenia. Znowu piękne tęcze nad Pasmem Babiogórskim.

·        23 marca. Przepiękny dzień z podmuchami wiatru halnego, przejazd pociągiem retro do Żywca cudny. Ciepło. Około 16 zaczęło lać. Na Śląsku, Mazowszu i w Świętokrzyskim przeszły burze. Niż KILIA II.

·        24 marca - nagłe ochłodzenie do +2 do +6 stopni. Był moment że popadywały płatki śniegu. Silny wiatr frontowy spowodował że na ulicy Reymonta w Krakowie na samochód spadło drzewo. Wiatr przewrócił też drzewa w Makowie i Świątnikach. Pociąg Katowice – Racibórz koło Mikołowa wjechał w powalone drzewo.

·        25 marca. Chłodno przechodziły haje typu pop-corn nawet krupa śnieżna popadywała. Widziano bociany na Hajdówce, które poleciały do Wysokiej, w ogródkach masowo kwitną żonkile, kwitną też krzewy kolczaste typu śliwkowego.

·        26  marca rano słaby mrozik -0,5°C potem +13 st. Pierwsze próbne pasienie kóz.

·        27 marca. Przepiękna pogoda do +15°C, w Suchej dużo krzewów kwitnie. Niż MATILDA.

·        28 marca. Pop-corn połączony z wiatrem silnym w podmuchach. Śniegi: Kasprowy 128, Dolina Pięciu Stawów 98, Hala Gąsienicowa 41, na szczycie Babiej G. 110 z powodu przewiewania śniegu z południa, Markowe Szczawiny 38 , Hala Miziowa 70, Śnieżka 48 cm. W Tatrach zginał żołnierz na ćwiczeniach wysokogórskich (coś się naszej armii nie wiedzie, to już któryś śmiertelny wypadek w tym miesiącu!)

·        29 marca - prześliczna pogoda +15 st. z podmuchami halnego.

·        30 marca. Gorące saharyjskie powietrze napływa z pylnym plugastwem – Kalima 2 – na szczęście nie radioaktywnym jak w ubiegłym miesiącu ale też alergiczne jak poprzednio, rano już było +15°C, w południe +23,8 st. ale w Krakowie +25,8 st. Pobity rekord z brodą z 21 marca 1974 r. - Tarnów +26,4°C.  Ogromne ilości pyłu saharyjskiego w powietrzu ja tyle nie pamiętam. Jadąc do Kalwarii zauważyliśmy mnóstwo kwitnących krzewów w tym  magnolie.

·        31 marca. Znów bardzo ciepło, znów pył afrykański, +22°C. Po południu pochmurno. Niż ONEGA.

 

Europa:

·        4 marca Ekstremalna pogoda burze, nawałnice, ulewy, wichry, lawiny skalno - ziemne  we Francji i w południowym Tyrolu.

·        6 marca. Ogromna lawina koło Chamonix , obyło się bez ofiar.

·        10 marca. Straszliwa powódź w SE Francji w ciągu 2 dni spadło 330 mm, 7 ofiar.

·        11 marca. We Francji piorun zabił przewodnika górskiego i ranił francuskich turystów. Potężne ulewy w Chorwacji, Zadra pod wodą spadło 164  l/m kw. Wielka susza w RPA.

·        23 marca. Burza piaskowa znad Sahary zaatakowała Półwysep Iberyjski.

·        28 marca. W Hiszpanii burza NELSON okropna, ofiary 4. W Portugalii ogromne załamanie pogody w górach pokazał się śnieg.

 

Świat:

·        1 marca. W górach Sierra Nevada kalamita śniegowa, spadło do 3 metrów śniegu. W Zambii susza.

·        2 marca. W Afganistanie wielkie opady śniegu zabiły 16 osób i zablokowały wszystkie możliwe drogi.

·        3 marca. Kalamita śniegowa w Sierra Nevada trwa. Ekstremalne ulewy w Pakistanie zabiły 31 osób.

·        4 marca. Na pograniczu Argentyny i Urugwaju powódź niszcząca.  

·        9 marca - w Dubaju powódź błyskawiczna w ciągu kilku godzin spadł półroczny opad 50 mm. Powodzie i lawiny błotne w Indonezji  (Sumatra) 19 ofiar.

·        11 marca - lawina śnieżna w Japonii zabiła 2 Nowozelandczyków. Na Sumatrze liczba ofiar powodzi wzrosła do 26, jeszcze 11 szukają. W La Paz nietypowa powódź 1 osoba zginęła.

·        12 marca. Powódź w Buenos Aires. Dwóch turystów zginęło w lawinie ziemni-błotnej.  

·        14 marca. Na skutek utrzymujących się śnieżyc w Afganistanie zginęło już 60 osób.

·        15 marca. Rozległe tornada w alei tornad w USA zabiły 3 osoby. Wystąpił tzw. grad goryli. W Kolorado z kolei śnieżyca spadło 120 cm.

·        18 marca. Na północny Meksyk spadł grad wielkości piłek bejsbolowych. Wielkie upały w południowym Sudanie +45 st. C, zamknięto szkoły. Cyklon MEGAN zbliża się do Terytorium Północnego w Australii.

·        19 marca. MEGAN szaleje - ewakuacje.

·        20 marca. W Iraku powodzie błyskawiczne, zginęły 2 osoby. Wielkie powodzie w Papui Nowej Gwinei, lawiny ziemne pochłonęły już 20 osób.

·        23 marca. Najpierw koło Rio de Janeiro były wilgotne upały z temperaturą odczuwalna 60 stopni na plusie, a potem przyszły powodzie 10 ofiar.

·        24 marca. W Nowej Anglii spadło 60 cm śniegu. Powódź koło Rio nasila się zwłaszcza w górach już 20 ofiar wielka akcja ratunkowa.

·        25 marca - znowu powódź na Jawie 9 ofiar. Z kolei w Malawi monstrualna biblijna susza.

·        28 marca. Podsumowano ofiary powodzi koło Rio odnotowano 27 ofiar.

 

Trzęsienia ziemi, wulkany, pożary, katastrofy ekologiczne:

·        1 marca. Okropny pożar w Teksasie nie notowany, ale temperatury sięgały +38°C więc nic dziwnego. Mała Cessna awaryjnie lądowała w Warszawie-Raszyn , 2 osoby powędrowały do szpitala.

·        2 marca - 46 rybaków uratowano z kry lodowej, która oderwała się od Sachalinu.

·        4 marca. Bardzo silne trzęsienie ziemi M6,1 w Ałma Ata, na głębokości 10 km. Ludzie wybiegli z domów w panice. Na wyspach Galapagos wybuchł wulkan Fernandina, kolumna popiołów wzniosła się na 3 km.

·        8 marca - WE Francji z powodu wiatrów padło 500 nurzyków.

·        13.III – infekcja papuzicy w UE.

·        14 marca. Trzęsienie M5,4 na granicy Bośni i Czarnogóry na głębokości 7,6 km. Było odczuwalne nawet w Belgradzie.

·        16.III – infekcja H5N1 na Antarktydzie wykańcza pingwiny.

·        17 marca. Kolejna erupcja na Islandii koło Grundvik typu szczelinowego.

·        18 marca. W Syczuanie południe Chin ogromny pożar lasu.

·        20.III – epidemia krztuścu w Czechach.

·        23 marca. Wstrząs M6,4 na północ od  Jawy.  W tym roku w Mongolii na skutek najsurowszej zimy od 50-lat zginęło 5 milionów sztuk zwierząt domowych czyli bydła.

·        24 marca - koło Vancouver rój drobnych trzęsień tworzy się ryft.

·        25 marca. Potężne trzęsienie ziemi M6,9 w Papui –Nowej Gwinei, 1000 budynków zniszczonych  5 ofiar.

·        27.III – infekcja STSS w Japonii.

·        28 marca. Pożary w Meksyku 4 ofiary. W Niemczech pojawiły się superkleszcze.  

 

Ciekawostki przyrodnicze:

·        1 marca.  Bóbr nad Morskim Okiem przeżył kolejną zimę. Luty ze średnią dla Polski +7,3°C był rekordowy w historii pomiarów.

·        3 marca. Pojedyncza orka zabiła żarłacza w ciągu dwóch minut, było to u wybrzeży RPA.

·        6 marca - masowe lęgi ptaków, w tym orlików białych w ujściu Warty.

·        8 marca. W Wielkiej Brytanii odkryto skamieniały las z Dewonu z drzewem Calamophylon. W Macedonii Północnej niedźwiedź  zaatakował człowieka.

·        9 marca. Odnalazł się uznany za zaginiony szary wieloryb atlantycki, brak mu płetwy grzbietowej.

·        11 marca. W Barcelonie we wszystkich kościołach modły za to, że spadł deszcz.

·        18 marca. Po Liptowskim Mikulaszu grasuje niedźwiedź i atakuje ludzi. Obława. Jest zezwolenie na odstrzał… niestety.

·        19 marca. Inwazja dzikich indyków koło Montrealu.

·        23 marca. Wskutek ostrzału ukraińskiego w ZOO w Rosji w Biełgorodie zginął kangur.  Rozwścieczony słoń w RPA podniósł do góry autobus z uczestnikami safari i słusznie.

·        28 marca. Odnalazł się uważany za zaginiony tygrys jawajski.  Liczono żubry w Bieszczadach - jest już ich koło 811, a w latach 90-tych było 110.

·        29 marca najpóźniejszy w historii zakwit wiśni w Tokio.

 

Z Kosmosu:

 

·        3.III – japoński lądownik księżycowy SLIM został wyłączony na noc.

·        6.III – kamery uchwyciły świecące białym światłem „wiry Space X” w Norwegii.

·        8.III – kosmozłom z MSK/ISS o masie 2,9 tony miał spaść na Ziemię pomiędzy Niemcami a Polską w nieznanym terminie. W rezultacie spadł do Pacyfiku w Punkcie Nemo…

·        14.III – lecą Kamelopardialidy. Statek kosmiczny Space X szczęśliwie wystartował w lot testowy z Teksasu do Oceanu Indyjskiego. Na Marsie odkryto wulkan o średnicy 450 km w okolicy Noctis Labirynthus.

·        16.III – nadal problemy z łącznością ze statkiem kosmicznym Voyager – 1, który znajduje się w odległości 22,5 lh czyli 24 mld km od Ziemi.

·        21.III – lecą σ-Leonidy.

·        23.III – start statku kosmicznego Sojuz MS-25 z białoruską kosmonautką Mariną Wasilewską na pokładzie.

·        24.III – podwójny rozbłysk słoneczny – możliwe burze magnetyczne i zorze polarne. Burza magnetyczna G4 nad Ziemią.

·        27.III – zdjęcia z łazika Curiosity pozwalają stwierdzić, że na Marsie była woda w stanie ciekłym.

·        28.III – lecą δ-Drakonidy.

·        30.III – kometa 12/P Pons-Brooks coraz jaśniejsza w konstelacji Barana. JAXA podała, że sonda SLIM przetrwała księżycową noc.

 

Stanisław Bednarz, Robert Leśniakiewicz