František Kovár
Piękne skalne wychodnie Małych
Karpat przyciągają uwagę niejednego turysty. Nie jest inaczej w przypadku
Czarnej Skały, Kršlenicy czy skał Jaskyni Deravá.
Najlepszy dostęp do Czarnej Skały
jest od strony Plaveckého Mikuláša.
Čierna skala jest zlokalizowana
mniej więcej pośrodku Małych Karpat, w ich węższej części, między Plaveckým
Mikulášom na zachodzie a wsią Lošonec na wschodzie. Jest to mniej znany szczyt
niż np. Vysoká, Vápenná, Skalnatá, czy Záruby. Najlepszy dostęp na Czarną Skałę
jest od strony Plaveckého Mikuláša, gdzie po drodze miniesz kilka atrakcji
przyrodniczych, takich jak Kršlenica czy jaskinia Deravá skala. Wejście na
Czarną Skalę nie jest trudne. Szlak w większości wiedzie przez lasy i łąki,
dopiero na końcu następuje lekkie podejście pod górę. Droga będzie przyjemna,
nawet jeśli pojedziesz z Losonac lub z pobliskiego ośrodka rekreacyjnego
Jahodník. Najmniej trudna jest trasa piesza z Jahodnika. Oprócz imponujących
stromych ścian skalnych szczyt Czarnej Skały zachwyca także widokami na dużą
część Małych Karpat.
Čierna
skala jest od 1996 roku objęta rezerwatem przyrody
Wzgórze Čierna skala jest częścią
rezerwatu przyrody Czarna Skała. Obszar ten został uznany za rezerwat przyrody
w 1996 roku. Przedmiotem ochrony są zachowane fragmenty przyrody Małych Karpat,
naturalne formacje leśne i nieleśne, ściany skalne i rumowiska z oryginalnymi
gatunkami fauny i flory. Obowiązuje tu piąty stopień ochrony. Dlatego nie
należy tu nocować, rozpalać ogniska, zrywać roślin ani wychodzić poza szlaki
turystyczne.
W
drodze do Czarnej Skały można zatrzymać się w jaskini Deravá skala
Podczas wspinaczki na Czarną
Skalę przechodzimy przez Mokrą Dolinę, gdzie przed oczami turystów kryje się
ciekawy twór przyrodniczy – jaskinia Deravá skala (Dziurawa Skała), którą
miejscowi nazywają Dzeravá skala. Latem jaskinia pokryta jest bujną roślinnością
i trzeba zachować ostrożność, bo można ją przegapić. Jaskinia ma około 40
metrów długości bez dekoracji naciekowej. Znane jest przede wszystkim ze
znalezisk kości niedźwiedzia jaskiniowego, ale także z innych znalezisk
historycznych. Na początku XX wieku węgierski paleontolog Jenö Hillebrandt (1884-1950) badał jaskinię i jej otoczenie. W 1950
r. miejsce to zbadał František Prošek.
Jego badania potwierdziły, że Deravá skala była miejscem zamieszkania
prehistorycznych myśliwych już w czasach młodego paleolitu. Wyniki badań
Deravej skaly z 2002 roku przedstawiły ją jako jaskinię starożytnych ceremonii.
Najciekawsze odkrycie, szkieletowy grób dziecka, znane jest z okresu neolitu i
eneolitu. Oprócz grobu badacze odkryli dużą liczbę celowo zniszczonych miedzianych
przedmiotów. Możliwe jest, że jaskinia służyła jako miejsce składania
rytualnych ofiar.
Kršlenica
jest rezerwatem przyrody, punktem widokowym i popularnym terenem wspinaczkowym
Niedaleko jaskini Deravá skala
znajduje się jeszcze jedna jaskinia Ciemnej Skały, która jednak nie jest
dostępna dla zwiedzających. Kolejnym ciekawym miejscem, które będziesz mijać,
jest Kršlenica. Jest to góra, rezerwat przyrody, a także popularny teren
wspinaczkowy. Miłośnicy przyrody, wędrowcy i wspinacze będą się tu dobrze
bawić. Lokalizacja charakteryzuje się imponującym zespołem bram skalnych, które
są najobszerniejsze w Małych Karpatach. Tworzą je skarpy, pola złomowe, a także
liczne zjawiska krasowe, doły, przepaści i niewielkie jaskinie. Ze szczytu
Kršlenicy roztacza się bardzo ładny widok na dolinę Plaveckiego Mikulasza i
dolinę Mokry. Przez rezerwat przyrody Kršlenica prowadzą dwie oznakowane trasy
turystyczne, zielona i żółta. Trasa zielona prowadzi doliną Mokry, żółta przez
wzgórze Kršlenica i Čierną Skałę na grzbiet Małych Karpat.
Przekład ze słowackiego - ©R.K.Fr. Sas - Leśniakiewicz