piątek, 14 sierpnia 2015

Antarktyda: 20 faktów, o których nie wiesz…(na ochłodę)

Flaga Traktatu Antarktycznego i zarazem flaga narodowa Antarktydy


Ten tekst mówi o najbardziej odległym kontynencie na świecie – najwyższe, najsuchsze, najbardziej wietrzne, pustynne, najzimniejsze miejsce na Ziemi. Tutaj prezentujemy 20 najciekawszych faktów na temat  Antarktydy!
1.      Nie możesz pracować na Antarktydzie, jeżeli nie masz usuniętych zębów mądrości i wyrostka robaczkowego. Powodem jest brak chirurgów w stacjach antarktycznych, dlatego musisz mieć usunięte zęby mądrości i wyrostek robaczkowy, nawet jeżeli jesteś absolutnie zdrowy.
2.     Antarktyda jest najsuchszym miejscem na świecie. Rzeczywiście, najsuchsze miejsce na naszej planecie znajduje się na Antarktydzie I nazywa sie Dry Valleys.
3.     Jak wiele krajów (Australia = .au, Niemcy = .de, Polska = .pl, itd.) kontynent antarktyczny ma swoją domenę internetową = .aq. Byłoby czymś niewłaściwym, gdyby nie miał! Nawet Wyspy McDonalda ją mają!
4.     53.000.000 lat temu, na Antarktydzie było ciepło i palmy rosły wzdłuż jej brzegów. Temperatura na kontynencie wynosiła powyżej +20°C.
5.     Matallica zagrała swój hit „Freeze’Em All” na Antarktydzie stając się tym samym pierwszym zespołem, który dał koncerty na każdym kontynencie. Kapela ta odwiedziła wszystkie kontynenty w jednym roku!
6.     Na Antarktydzie będzie wykorzystywana energia jądrowa. Stacja McMurdo jest największą w Antarktyce i na Antarktydzie, i jest ona zamieszkała od 1962 roku.
7.     Antarktyda ma swoją Straż Pożarną! Znajduje się ona na stacji McMurdo i tworzą ją zawodowi strażacy.
8.     Pomimo ekstremalnie niskich temperatur, egzystuje tam 1150 różnych gatunków grzybów, które mogą żyć na Antarktydzie. Grzyby doskonale się przystosowują do bardzo niskich temperatur, ciągłych czy powtarzających się mrozów i cykli rozmrażania. (Doskonałym przykładem na żywotność tych organizmów są grzyby kapeluszowe na Islandii, które potrafią rosnąć w ekstremalnych warunkach skoków temperatur i skażenia środowiska ekshalacjami wulkanicznymi – przyp. tłum.).
9.     Na Antarktydzie znajdują się wszystkie strefy czasowe naszej planety. Wszystkie południki, jakie używamy do rozgraniczenia stref czasowych spotykają się na Biegunach.
10. Nie ma niedźwiedzi polarnych na Antarktydzie i w Antarktyce. Możemy je spotkać w Arktyce, jeżeli sobie tego życzymy…
11.   Mamy za to bar na Antarktydzie. Jest to najdalej na południe położony bar na świecie. Możemy wskoczyć na jednego chłodzonego drinka w barze w rosyjskiej Stacji Badawczej Wiernadskij.
12.  Najniższa temperatura jaką kiedykolwiek w historii meteorologii zanotowano na Ziemi wyniosła -128,56°F czyli -89,2°C, co odnotowano w dniu 21.VII.1983 roku na Stacji Badawczej Wostok na Antarktydzie. (Rekord ten został pobity w dniu 10.VIII.2010 roku pomiędzy Dome Argus a Dome Fuji, a wynosiła ona -93,2°C, co zostało to zmierzone z satelity meteorologicznego – przyp. tłum.)
13.  Antarktyda jest piątym kontynentem co do powierzchni. Zajmuje ona 14.000.000 km².
14. 99% Antarktydy zajmuje lodowiec. Czasami nazywa się go pokrywą śnieżną.
15.  Średnia grubość lodowca Antarktydy wynosi 1 mi/1,6 km. Antarktyka w przybliżeniu zawiera 70% zasobów słodkiej wody na Ziemi!
16. Góry Transarktyczne Antarktydy dzielą kontynent na część wschodnią (Antarktyda Wschodnia) i zachodnią (Antarktyda Zachodnia). Rozciągając się na 3500 km są one najdłuższym łańcuchem górskim na świecie.  
17.  Istnienie Antarktydy było kompletnie nieznane aż do czasu, kiedy kontynent ten został odkryty 1820 roku. Zanim do tego doszło, ludzie sądzili, że znajduje się tam archipelag antarktycznych wysp.
18. Norweski podróżnik i polarnik Roald Amundsen był pierwszym człowiekiem, który postawił stopę na Biegunie Południowym. Wyprzedził on angielskiego eksploratora Roberta Falcona Scotta i przybył na Szósty Kontynent w dniu 14.XII.1911 roku, gdzie zatknął flagę narodową.
19. Po tajnych negocjacjach, 20 krajów podpisało Traktat Antarktyczny w 1959 roku, w celu prowadzenia tam pokojowych badań naukowych. Dzisiaj Traktat podpisało już 48 krajów (aktualnie 52, w tym Polska, która podpisała go w 1961, zaś prawo głosu uzyskała w 1977 roku – przyp. tłum.).
20.W styczniu 1979, Emile Marco Palma stał się pierwszym dzieckiem urodzonym na Antarktydzie. Była to zaplanowana akcja Argentyńczyków mających pretensje do części Antarktydy. W tym celu wysłano tam kobietę w ciąży, by urodziła pierwsze dziecko na Szóstym Kontynencie.



Przekład z j. angielskiego – Robert K. Leśniakiewicz ©