Batyskaf DSV Trieste
Na najwyższym szczycie
Ziemi ludzie byli dziesiątki razy. Ale w najgłębszym miejscu dwa razy. Niewiele
wiemy o tym tajemniczym miejscu – mówi się nawet, że więcej wiemy o powierzchni
Marsa.
Mój kalendarz – 58 lat
temu 23 stycznia 1960 roku –załoga amerykańskiego batyskafu DSV Trieste
osiągnęła jako pierwsza dno Rowu Mariańskiego. Na pokładzie znajdowali się
sierżant marynarki wojennej USA Don Walsh i Jacques Piccard. Osiągnęli
głębokość 10.916 m. Walsh i Piccard byli zaskoczeni widokiem ryb: o długości
około 30 cm, jak również krewetek występujących do głębokości 9000 m.
Rów Mariański to
najgłębszy rów oceaniczny na Ziemi, położony w zachodniej części Oceanu
Spokojnego, na południowy wschód od Marianów. Ciągnie się łukiem o długości
blisko 2000 km. Jest miejscem, gdzie ścierają się dwie płyty: Pacyficzna i Filipińska.
Według ostatnich pomiarów głębokość rowu wynosi 10.994 m w najgłębszym miejscu.
Pierwsze prymitywne
pomiary głębokości oceanu w tym miejscu były dokonane przez okrętu HMS Challenger
(grudzień 1872 – maj 1876). W 1951 roku, około 75 lat po odkryciu, cały Rów
Mariański był ponownie zbadany przez okręt Royal Navy o nazwie HMS ChallengerII.
W przeciwieństwie do poprzedniego badania, głębokość dna została zmierzona przy
użyciu echosondy. Pomiar wykazał wartość 10.900 metrów.
Przez ponad 50 lat DSV Trieste
był jedyną jednostką załogową, która osiągnęła najgłębsze miejsce na Ziemi.
Pierwszego zanurzenia jednostki załogowej od 50 lat przy użyciu jednoosobowego
batyskafu DSV Deepsea Challenger na głębokość 10.898 metrów dokonał 26 marca
2012 kanadyjski reżyser i oceanograf James
Cameron. Na dnie rowu zbierał materiały do filmu dokumentalnego.
Ostatnia wyprawa do Rowu
Mariańskiego pozwoliła odkryć wiele niezwykłych stworzeń. Dzięki kamerze
zamontowanej na podwodnym urządzeniu, okazało się, że na dnie morskim ,
niekoniecznie najgłębiej żyje wiele niesamowitych zwierząt. Po raz pierwszy
udało się też nagrać krewetkę żerującą na tak dużej głębokości. Podwodny sprzęt
zarejestrował wiele niezwykłych zwierząt o przerażających kształtach....
Jeden z badaczy, gdy
zauważył zwierzę z gatunku jelitodysznych z głową w kształcie żołędzia,
stwierdził, że jest to "najbardziej zwariowana rzecz, jaką widział".
Kolejne gatunki budziły coraz większy zachwyt biologów... Naukowcy biorący
udział w misji badawczej Rowu Mariańskiego , odnaleźli także wrak ciężkiego
bombowca Boeing B-29, pochodzący z czasów II Wojny Światowej.
Opracował – Stanisław Bednarz