1. Klaudia Stawska - Naukowcy odkryli wulkan pełen
radioaktywnej magmy, który może się wybudzać
Wulkan pełen radioaktywnej magmy
znajduje się w Yellowstone w Stanach Zjednoczonych. Komora magmowa wypełniona
radioaktywnymi pierwiastkami została odkryta kilka kilometrów pod powierzchnią
Ziemi. Była tam prawdopodobnie od kilku tysięcy lat.
Głęboko pod Parkiem Narodowym
Yellowstone geolodzy odkryli złoża radioaktywnego minerału cyrkonu. Znajdują
się one w komorze magmowej pod wulkanem Yellowstone, od 5 do 15 km pod
powierzchnią ziemi.
Cyrkon to minerał, w którego
skład wchodzi głównie krzemian cyrkonu i jest wykorzystywany przy produkcji
materiałów żaroodpornych, w stomatologii czy do produkcji materiałów ściernych.
Jest jednak również ważnym elementem w pozyskiwaniu pierwiastków
radioaktywnych. Złoża znalezione w komorze magmowej są bogate w uran i tor –
dwa bardzo radioaktywne pierwiastki chemiczne, które są wykorzystywane m.in. do
produkcji reaktorów jądrowych i broni atomowych.
Czy wulkan Yellowstone może
wybuchnąć?
Ostatnia erupcja tego
superwulkanu miała miejsce 640 tysięcy lat temu i znacząco wpłynęła na klimat.
W ostatnich tygodniach wulkan jednak wykazywał ogromne oznaki aktywności.
Parkiem wstrząsnęło 81 trzęsień ziemi, które mogły sugerować, że wulkan
Yellowstone się przebudził. Większość wstrząsów była stosunkowo niewielka –
najsilniejsze miało 2 stopnie w skali Richtera. Niektórzy eksperci jednak
ostrzegają, że wielkość trzęsień ziemi jest mniej istotna niż ich ilość, w
przypadku budzenia się wulkanu. Fala małych wstrząsów wokół wulkanu zwykle
oznacza, że magma i gazy pod powierzchnią zaczynają poruszać się.
Jeżeli doszłoby do erupcji
superwulkanu Yellowstone miałoby to katastrofalne skutki dla dużej części
Stanów Zjednoczonych. Zniszczenia mogłyby być widoczne nawet do 1000 km od
miejsca wybuchu, ale pył wulkaniczny osiadłby na znacznie większym terenie.
A teraz w Europie:
2. Grecja: Naukowcy odkryli kieszeń z magmą.
Grozi erupcją podwodnego wulkanu.
Naukowcy z Imperial College w Londynie
natrafili na gigantyczną kieszeń z magmą na Morzu Egejskim. Znajduje się ona
pod aktywnym podmorskim wulkanem Kolumbo. Badacze podkreślają, że obiekt leżący
zaledwie 8 km od malowniczej wyspy Santorini może stanowić poważne zagrożenie
dla jej mieszkańców.
Odkrycie kieszeni z magmą pod
wulkanem Kolumbo na Morzu Egejskim opisano w amerykańskim periodyku naukowym
Geochemistry, Geophysics, Geosystems. Głównym autorem analizy jest polski
uczony Kajetan Chrapkiewicz,
absolwent Uniwersytetu Warszawskiego i badacz Imperial College w Londynie.
Naukowcy zauważają w pracy, że komora z magmą pod wulkanem rośnie w
zastraszającym tempie.
Ostatni raz do erupcji wulkanu Kolumbo doszło w 1650 roku. Magma
przedarła się wówczas na powierzchnię wody, powodując śmierć 70 osób. Badacze
szacują, że komora z magmą pod wulkanem ma obecnie wielkość 1,4 kilometrów
sześciennych. Niepokojąco zbliża się do rozmiaru, który doprowadził do
poprzedniego wybuchu.
3.
Od lat
80. był uśpiony. Podwodny wulkan się obudził
W Japonii doszło do wybuchu
podwodnego wulkanu, który był uśpiony od niemal 40 lat. NASA podzieliła się
zdjęciem erupcji, opisując je dowcipnie "Kaitoku mówi cześć".
Wulkan Kaitoku znajduje się na
terenie japońskiego archipelagu Ogasawara, leżącego około 1000 km na południe
od Tokio.
Położona na północ od wyspy Iwo
Jima, podwodna góra zlokalizowana jest ok. 100 metrów pod powierzchnią wody. Z
trzech podwodnych szczytów wulkanicznych aktywny jest tylko ten wysunięty na wschód.
Jak podaje NASA, oznaki
przebudzenia naukowcy zaobserwowali już sierpnia 2022 roku, co potwierdziła
japońska straż przybrzeżna.
Ostatnia aktywność rozpoczęła się
w grudniu 2022 roku i trwała do nowego roku, gdy 3 stycznia udało się uchwycić
wybuch. Ostatnia potwierdzona erupcja Kaitoku miała miejsce w marcu 1984 r.,
Chociaż Global Volcanism Program donosi również o możliwych erupcjach w grudniu
1984 r. i czerwcu 1986 r. Zapisy historyczne wskazują, że Kaitoku również
prawdopodobnie wybuchł w 1543 r.
Moje 3 grosze
Do tego należy dodać
superwulkan Campi Flegrei znajdujący się parę kilometrów od Wezuwiusza. Jego
supererupcja wykończyłaby Europę i część Rosji. Obawiam się, że jakiś wariat
może to wykorzystać i zdetonować nad nim kilkadziesiąt megaton – wstrząs może spowodować
i na pewno spowoduje pęknięcie nadkładu nad komorami magmowymi, a to spowoduje,
że kilkanaście kilometrów sześciennych magmy wyrwie się na zewnątrz. Efekt
będzie straszny – Polska zostanie przykryta co najmniej 0,5-1 metrową (a nawet
więcej, co zależy od kierunku wiatrów) warstwą pylistej tefry. To byłby koniec
dla szaty roślinnej w naszym kraju…
Ale to nie wszystko,
bowiem na dnie Morza Śródziemnego czai się podwodny wulkan Empedokles, a na
dnie Morza Tyrreńskiego podwodna formacja wulkaniczna Marsili i kaldera
Palinuro złożona z łańcucha 15 wulkanów podwodnych.
Żeby było jeszcze
ciekawiej, to na terytorium Niemiec znajduje się jeszcze jeden superwulkan
Laacher See, który też może nieoczekiwanie się uaktywnić. Słowem nasza
przyszłość zapowiada się wcale ciekawie!
Źródła:
