Rozkład wiatrów i temperatur Oceanu Indyjskiego w dniu 21.X.2019 r.
Odpowiada za
to niezwykle potężne zjawisko na Oceanie Indyjskim.
Efekt IOD
Na cieplejszą
pogodę w Czechach jak i w innych krajach Europy niż to jest zazwyczaj w
październiku, może mieć wpływ potężne zjawisko meteorologiczne nad Oceanem
Indyjskim – tzw. dipol. Poinformował o
tym specjalistyczny portal Severe Weather
Europe.
Na zdjęciu widzimy kwitnące kasztany w Brnie, na Placu Morawskim w
dniu 8.X.2019 r. (Foto: Václav Šálek,
ČTK)
I chociaż trudno
to jest sobie wyobrazić, na pogodę wpływają – mimo ogromnych odległości – także
zjawiska meteorologiczne nad Wszechoceanem.
W Oceanie
Indyjskim zaobserwowano efekt nazwany „indyjsko-oceanicznym dipolem” (IOD) –
wschodni biegun znajduje się u wybrzeży Indonezji, a zachodni u wybrzeży
Afryki. Wody wschodniej - indonezyjskiej części Indyka są chłodniejsze, niż
wody zachodniej - afrykańskiej.
- Mówiąc po prostu, chodzi tutaj o zjawisko pogodowe podobne do
znanego fenomenu El Niño. W rzeczywistości ciepła woda jest skumulowana przy wschodniej
Afryce i na odwrót – woda przy Indonezji jest chłodniejsza. Zjawisko to wpływa
na przebieg zjawisk meteorologicznych po obu stronach oceanu, tymczasem w
Australii w ostatnie miesiące pogoda jest suchsza, niż to ma miejsce zazwyczaj,
zaś do wschodniej Afryki napływa więcej wilgoci i konwekcyjnych opadów – powiedziała dla „Novinek” Dagmara
Honsova z Meteopressu.
Najsilniejsze od 60-80 lat
Obecnie
efekt IOD jest niezwykle silny, i osiąga najwyższe wartości w ciągu ostatnich
60–80 lat. Wynika to z niezwykle silnych wiatrów wschodnich we wschodnim
regionie, które popychają cieplejsze wody bardziej na zachód, podczas gdy na
wschodzie podnoszą chłodniejsze wody z głębin morskich na powierzchnię (upwelling). Efekt zaczął się już w
czerwcu, ale znacznie wzrósł we wrześniu.
Dlatego właśnie
ciepło się nie kończy i koniec października przypomina u nas lato.
Ciepłe
powietrze przepływa teraz do północnego wybrzeża Afryki, a według portalu
przepływ ten wpływa na wzrost ciśnienia na szerszym obszarze, nawet w Europie.
Utrzymujący się ogromny wyż nad Europą Wschodnią, którego nie zakłóciła
frontalna granica rozciągająca się z zachodu, ma obecnie dominujący wpływ na
ciepłe przepływy powietrza z południa na południowy zachód, powodując tym razem
ponadprzeciętne temperatury na starym kontynencie.
- Chociaż nie możemy powiedzieć, że obecna
ciepła pogoda w Europie jest wyłącznie efektem silnego IOD, bardzo
prawdopodobne jest, że odegrała ona rolę w obecnym indyjskim lecie - pisze Severe Weather
Europe, dodając, że jest to świetny przykład tego, jak światowy system
pogodowy jest podłączony.
- Możliwego wpływu na pogodę w Europie nie można jednoznacznie
udowodnić, ale biorąc pod uwagę względną bliskość zjawiska i jego wpływ w
Afryce, możliwe jest, że zjawisko to przyczynia się również do obecnego
przebiegu indyjskiego lata - powiedział Honsová. - Nawiasem mówiąc, w
2016 r. Zjawisko to znajdowało się w wyjątkowo silnej przeciwnej fazie, ale
pogoda w Czechach nie miała znaczącego wpływu - sprecyzowała.
Ocean
Indyjski jest najcieplejszym oceanem na świecie. Efekt IOD zazwyczaj słabnie w
listopadzie i grudniu dlatego, że go wygaszają sezonowe monsuny na półkuli
południowej.
Indyk jest także jednym
z najciekawszych oceanów na naszej planecie. Występują tam zjawiska, których
jeszcze nie rozumiemy – że wspomnę tylko to, co się dzieje w cieśninie Malakka…
(Daniel Laskowski)
I jeszcze jedna mapka ukazująca El Nino na obu oceanach (Daniel Laskowski):
Od
Czytelników
Na potwierdzenie tej teorii przesyłam zdjęcie (Hades):
I jeszcze jedna mapka ukazująca El Nino na obu oceanach (Daniel Laskowski):
Przekład z czeskiego - ©R.K.F. Leśniakiewicz
