KATALOG
NIEZWYKŁYCH WYDARZEŃ NA KSIĘŻYCU
-
techniczny raport NASA nr R-277 – lipiec 1968 r.
W Raporcie podane są w kolejności:
data i godzina, miejsce, opis wydarzenia, obserwator, źródło informacji:
- 26.XI.1540, godz. 00:05, rejon Calippusa, gwiazdopodobny obiekt na ciemnej stronie, obserwatorzy z Worms. Hess 1911 r.
- 5.III.1587, ciemna strona[1], na powierzchni ciemnej strony Księżyca pojawił się świecący punkt jak gwiazda, dokładnie w połowie drogi pomiędzy jego rogami, anonimowy obserwator. Harrison 1876, Lowe 1927;
- 26.XI.1668, ciemna strona, jaskrawy obiekt gwiazdopodobny, kilku mieszkańców Nowej Anglii, Josselyn 1675. Mather 1714, Lowes 1927;
- 21.X.1671, Pitatus, BDB[2], BDB. Bode 1792, Lalande 1792 (1966);
- 12.XI.1671, Pitatus, mały białawy obłok, D. Cassini, jw.
- 3.II.1672, Mare Crisium, ukazała się mgła, j.w., jw.
- 18.X.1673, Pitatus, ukazała się biała plama, j.w, j.w.;
- 10.XII.1685, godz. 22:28, Platon, czerwonawa smuga widoczna na dnie krateru w czasie zaćmienia Księżyca, Bianchini. Bianchini 1686, Klado 1965;
- 12.V.1706, BDB, trzy błyskające punkty, BDB. Bode 1797;
- 3.V.1715, godz. 09:30, BDB, „błyskawica” na twarzy Księżyca. De Louville wyjaśnił to burzą. Przypis Halley’a podaje datę w starym stylu (wg kalendarza gregoriańskiego), Louville, Halley. Louville 1715, Halley 1715, Schröter 1791, Houzeau & Lancaster 1964;
- 16.VIII.1725, Platon, smuga czerwonawego światła jak promień światła, przecinający środek zacienionego pola widzenia, krater w ciemnościach, Bianchini. Hesp. Phos. Phennom. 1728, Sirius 1887, Wilkins 1958;
- 4.VIII.1738, godz. 16:31, BDB, w czasie zaćmienia słońca zaobserwowano błyskawicę na księżycowej twarzy. Zaćmienie częściowe, przyjaciel Weidlera. Phil. Trans. 1739;
- 22.IV.1751, Platon, żółta wstęga światła poprzez dno krateru widoczna w ciemnościach, Short, Stephens, Harris. Sirius 1887;
- 11.X.1772, godz. 17:13, BDB, błyszczący punkt na księżycowym dysku w czasie całkowitego zaćmienia, siostrzeniec i siostrzenica Beccarii. Beccaria 1781, Klado 1965;
- 25.VIII.1774, Mare Crisium, cztery jasne punkty na terminatorze, Eysenhard. Webb 1962 ss.106-107;
- 14.VI.1778, godz. 15:38, BDB 1½ min., w czasie zaćmienia Słońca zaobserwowano jasny punkt w pobliżu krawędzi tarczy Księżyca niemal tak jasny jak Słońce, Ulloa. Ulloa 1779, 1780, Houzeau & Lancaster 1964, Klado 1965;
- 18.III.1783 albo 10.IX.1783, BDB, poruszające się światła wokół środka księżycowego dysku w czasie zaćmienia Słońca, Messier. Liais 1865, Pop. Astr. 1894-95;
- Marzec 1783, niedaleko Arystarcha, jasne punkty widoczne w czasie obserwacji w czasie zakrycia gwiazd, W. Herschel. Schröter 1791;
- 4.V.1783, okolica Arystarcha, czerwona plama, o jasności +4 mag., średnica <3”, W. Herschel, pani Lind. Herschel 1912;
- 1784, Arystarch, mglisty, jaskrawy punkt świetlny, Schröter. Schröter 1791;
- 1785, Arystarch, mgławy jasny punkt świetlny, jw. jw.
- 24.XII.1786, Arystarch, niezwykle błyszczący, jw. jw.
- Marzec 1787, ciemna strona, trzy jasne punkty, W. Herschel. jw.
- 19.IV.1787, ciemna strona, trzy „wulkany”, największy 3’57,3” od północnej krawędzi tarczy księżycowej, dwa pozostałe dalej na południe, w kierunku środka dysku Księżyca, W. Herschel. Herschel 1787, 1912;
- 20.IV.1787, ciemna strona, błyszczący „wulkan” nawet bardziej niż ostatnio [obserwowany], średnica 3 mi/4,8 km, W. Herschel. jw.
- 19/20.V.1787, Arystarch, niezwykle błyszczący, von Bruhl. Bode 1790, Schröter 1791, Herschel 1912;
- 22.V.1787, Helicon, BDB, Villeneuve. Lalande 1792 (1966);
- 11.I.1788, nieopodal Platona, świecący punkt na ciemnej stronie, obserwatorzy w Mannheim. Schröter 1791;
- 9/19.III.1788, ciemna strona, świecący punkt, Schröter. Schröter 1791;
- 13.III.1788, Riccioli, świecący punkt, jw. jw.
- 13.III.1788, Helicon, księżycowy „wulkan” o jasności +6 mag., Nouet. Schröter 1792, Bode 1792, Lalande 1792 (1966);
- 9.IV.1788, Arystarch, niezwykle jasny przez 1 godz., Bode. Bode 1792;
- 9/11.IV.1788, Arystarch, jasny punkt 26” na północ od misy krateru, Schröter, Bode. Schröter 1789, 1791,1792;
- 8.V.1788, BDB, jasne punkty, Mechain. Lalande 1792 (1966);
- 8/9.V.1788, BDB, jasne punkty, Bode. Bode 1792;
- 27.VIII.1788, BDB, jasny punkt, Schröter. Schröter 1791;
- 26.IX.1788, godz 04:25, pn. krawędź Mare Crisium, mały, mglisty, jasny punkt, Schröter, Rozier 1788, 1792, Schröter 1791;
- 26.IX.1788, 1’18” na SE od Platona, 15 min., białawy, jasny punkt świecący przymglonym światłem, o średnicy 4-5” i o jasności +5 mag., na SE od krateru Platona w górskim regionie otaczajacym Mare Imbrium, Schröter. Schröter 1789, 1792, Sirius 1888;
- 26.IX.1788, koło Arystarcha ok. 30 min., Jasny punkt 26” od głównego krateru, Schröter. Rozier 1788, 1792, Schröter 1791;
- 2.XII.1788, godz. 05:35, Arystarch, niezwykle jasny gwiazdopodobny obiekt, Schröter. Schröter 1791;
- 11.XII.1788, Platon, błyszczący obszar jak cienka, biała chmura, Schröter, Schröter 1791;
- 1788, Arystarch, błyszczące punkty, Bode. Bode 1792, Houzeau & Lancaster 1964;
- 10.I.1789, BDB, księżycowy „wulkan”, Seyffer. Seyffer 1789, Houzeau & Lancaster 1964;
- 29/30.III.1789, Grimaldi i pobliże Riccolego, dwa świecące punkty na E krawędzi Grimaldiego i koło Ricciolego na ciemnej stronie bardzo jasny punkt, Schröter. Schröter 1789, 1791, Houzeau & Lancaster 1964;
- 29-31.III.1789, Arystarch, jasny, mglisty obszar, Schröter. Schröter 1791;
- Marzec 1789, okolice Arystarcha, jaskrawe punkty koło Arystarcha, świetliste punkry na ciemnej stronie, Bode. Bode 1788-89, 1789, 1793, Houzeau & Lancaster 1964;
- Kwiecień 1789, okolice Arystarcha, jw., jw., jw.;
- Maj 1789, okolice Arystarcha, jw. jw. jw.;
- 26.IX.1789, Mt. Blanc 15 min., słaby rozbłysk swiatła u podnóża góry, jak gwiazda o +5 mag., Schröter. Pickering 1902, Webb 1962, s. 13;
- 17.I.1790, region Arystarcha, mały mglisty punkt świetlny, Schröter. Schröter 1791;
- 15-18.II.1790, region Arystarcha, mały mglisty punkt świetlny, Schröter. Schröter 1791;
- 9.III.1790, region Arystarcha, mały mglisty punkt świetlny, Schröter. Schröter 1791;
- 22.X..1790, BDB, w czasie całkowitego zaćmienia, Herschel zaobserwował ok. 150 małych, okrągłych i świecących czerwonym kolorem punktów. Było to zaćmienie Księżyca w dniu 23.X, o 00:41, W. Herschel. W. Herschel 1912, Klado 1965;
- 24.II.1792, BDB, sierp Księżyca ukazuje ślady istnienia atmosfery, Schröter. Webb 1962;
- 1792, Arystarch, dziwny wygląd - wielokrotne obserwacje, Bode. Bode 1792;
- 1792, ciemna strona, błyszczące punkty, Schröter. Schröter 1792;
- 7.III.1794, ciemna strona, 15 min., na ciemnej stronie Księżyca ukazało się jasne, gwiazdopodobne światło, W. Wilkins, Stretton. Wilkins 1794, Stretton 1794, Maskelyne 1795, Moore 1953, Houzeau & Lancaster 1964;
- 2.III.1797, okolica Promontorium Heraclides, „obserwacja wulkanu na Księżycu”, Caroché. Caroché 1799, Houzeau & Lancaster 1964;
- 2.VII.1797, Mare Vaporum, opary przypominające góry, Schröter, Olber. Klein 1879;
- 1799, ciemna strona, jaskrawe punkty na ciemnej stronie widziane w czasie 5 róznych lunacji, Piazzi. Piazzi 1800, Houzeau & Lancasster 1964, Treanor & O’Connell 1965.
Typowy TLP na Morzu Deszczów
Niektóre osobliwości morfologii Księżyca:
a - Prosta Ściana, b - Prosty Grzbiet, c - Szczelina Hyginusa, d - Most Achillesa, e - Dolina Alpejska (Poprzeczna Dolina), f - skupiska kopuł księżycowych, g - formacje na Sinus Medii (krater Ukert), h - krater Arystarch, i - ciągi kraterów na Sinus Iridium, j - ciągi kraterów w okolicy krateru Clavius, k - formacje kamienne z Oceanus Procellarum, l - skupisko monolitów na Mare Tranquillitatis
