Dziś
katastrofa samolotu monstrum z sierpem i młotem w tle. Wielkie katastrofy
lotnicze to domena współczesnych czasów, ale jeden jedyny wielki wypadek miał
miejsce przed II wojną światową z liczba ofiar powyżej 50 osób.
Mój kalendarz - 83 lata temu 18
maja 1935 roku podczas parady lotniczej w Moskwie miała miejsce monstrualna jak
na owe czasy katastrofa Samolot ANT-20 nazwany Maksym Gorki wykonujący
pokazowy lot, zderzył się z samolotem myśliwskim I-5. Zginęły 52 osoby w samolocie
(członkowie załogi 12, 33 członków rodzin konstruktorów w tym 6 dzieci) oprócz
tego 7 osób na ziemi i pilot z myśliwca I-5.
Samolot ANT-20 był olbrzymim
sześcio-śmigłowym samolotem wielkości dzisiejszego Jambo-Jet Boeing-747. W
jego wnętrzu umieszczono wszystko to co mogło być potrzebne do prowadzenia
agitacji propagandowej. Znalazły się tam maszyna drukarska do powielania
ulotek, mała sala kinowa, ciemnia dla fotografów, stacja radiowa, centrala
telefoniczna oraz pomieszczenia socjalne dla załogi i pasażerów. Oprócz tego
samolot wyposażono w potężne głośniki pozwalające na szerzenie komunizmu
podczas lotu.
Feralnego dnia Tupolew
ANT-20 Maksym Gorki miał wykonać ostatni lot na pokazie lotniczym w
Moskwie. Wówczas był to największy samolot na świecie. Samolot wystartował z
lotniska i miał lecieć z trzema mniejszymi maszynami: ANT-14, R-5,
i I-5.
Podczas tego lotu, pilot towarzyszącego mu myśliwca I-5 - próbował wykonać
pętlę wokół skrzydła Maksyma Gorkiego. Uderzył w nie, w
wyniku czego obie maszyny runęły na ziemię. Przyczyną kolizji był błąd pilota I-5,
który leciał za blisko ANT-20, chociaż według
komunistycznych władz nie uzyskał zgody na ów manewr.
Władze komunistyczne zrzuciły
wszelką winę za wypadek na pilota myśliwca eskorty, choć obecnie podejrzewa
się, że feralna pętla wokół skrzydła ANT-20 była w planach. Samolot
rozbił się w pobliżu stacji metra Sokoł. Na pokładzie było 33 zaproszonych
gości w tym 6 dzieci Na cmentarzu Nowodziewiczym są 43 wnęki z 44 urnami i 6
grobów z ciałami pochowanymi. Sowiecki rząd wypłacał rodzinom poszkodowanych
10.000 rubli i zwiększoną emeryturę. Utrata kosztującego około 2 mln dolarów
samolotu propagandowego była sporym szokiem.
Opracował – Stanisław Bednarz
