Stanisław Bednarz
Dziś katastrofa samolotu monstrum
z sierpem i młotem w tle. Wielkie katastrofy lotnicze to domena współczesnych
czasów, ale jeden jedyny wielki wypadek miał miejsce przed II wojną światową z
liczba ofiar powyżej 50 osób.
18 maja 1935 roku podczas parady
lotniczej w Moskwie miała miejsce monstrualna jak na owe czasy katastrofa.
Samolot ANT-20 nazwany Maksym Gorki wykonujący pokazowy
lot, zderzył się z samolotem myśliwskim I-5. Zginęły 52 osoby w samolocie
(członkowie załogi 12, 33 członków rodzin konstruktorów w tym 6 dzieci) oprócz
tego 7 osób na ziemi i pilot z myśliwca I-5. Samolot ANT-20 był olbrzymim
sześcio- śmigłowym samolotem wielkości dzisiejszego Jumbo-Jet Boeing-747.
W jego wnętrzu umieszczono
wszystko to co mogło być potrzebne do prowadzenia agitacji propagandowej.
Znalazły się tam maszyna drukarska do powielania ulotek, mała sala kinowa,
ciemnia dla fotografów, stacja radiowa, centrala telefoniczna oraz
pomieszczenia socjalne dla załogi i pasażerów. Oprócz tego samolot wyposażono w
potężne głośniki pozwalające na szerzenie komunizmu podczas lotu Feralnego dnia
Tupolew
ANT-20 Maksym Gorki miał wykonać ostatni lot na pokazie lotniczym w
Moskwie. Wówczas był to największy samolot na świecie. Samolot wystartował z
lotniska i miał lecieć z trzema mniejszymi maszynami: ANT-14, R-5,
i I-5.
Podczas tego lotu, pilot towarzyszącego mu myśliwca I-5 - próbował wykonać
pętlę wokół skrzydła Maksyma Gorkiego. Uderzył w nie, w
wyniku czego obie maszyny runęły na ziemię.. Przyczyną kolizji był błąd pilota I-5,
który leciał za blisko ANT-20, chociaż według
komunistycznych władz nie uzyskał zgody na ów manewr. Władze komunistyczne zrzuciły
wszelką winę za wypadek na pilota myśliwca eskorty, choć obecnie podejrzewa
się, że feralna pętla wokół skrzydła ANT-20 była w planach.
Samolot rozbił się w pobliżu
stacji metra Sokoł. Na pokładzie było 33 zaproszonych gości w tym 6 dzieci Na
cmentarzu Nowodziewiczym są 43 wnęki z 44 urnami i 6 grobów z ciałami
pochowanymi. Sowiecki rząd wypłacał rodzinom poszkodowanych 10 000 rubli i
zwiększona emeryturę. Utrata kosztującego około 2 mln dolarów samolotu
propagandowego była sporym szokiem.