Powered By Blogger

czwartek, 2 stycznia 2025

Wędrówki Nowego Roku

 

Mapka stref czasowych na Pacyfiku

 

Stanisław Bednarz

 

Od kiedy świat podzielony jest na strefy czasowe, w różnych krajach Nowy Rok witany jest o innej porze. Różnica wynosi nawet 26 godzin.

Gdzie najwcześniej gdzie najpóźniej? Pierwsze sekundy Nowego Roku najwcześniej witają mieszkańcy Kiribati (Line Islands), wysp położonych na Oceanie Spokojnym w strefie czasowej UTC+14:00. W ich skład wchodzi m.in. Wyspa Bożego Narodzenia – największa wyspa koralowa na Pacyfiku.

Na Kiribati (Line Islands) północ wybija o 11.00 polskiego czasu (CET) 31 grudnia.

Godzinę później Nowy Rok witają mieszkańcy Wyspy Feniks, Tonga i Samoa (UTC+13:00).

Kwadrans po nich szampana otwierają osoby zamieszkujące Wyspy Chatham, należące do Nowej Zelandii (UTC+12:45) oraz 45 minut później mieszkańcy Fidżi, Kiribati (Wyspy Gilberta), Nauru, Rosji (daleki wschód), Tuvalu, Wake, Wallis i Futuna, Wyspy Marshalla oraz reszty Nowej Zelandii (UTC+12:00). . .

Najpóźniej. Gdy w Polsce na dobre trwa już śniadanie noworoczne, mieszkańcy tak odległych zakątków kuli ziemskiej, jak Honolulu (Hawaje, USA) dopiero witają Nowy Rok (o 11.00 polskiego czasu 1 stycznia, UTC-10:00).

Jeszcze później, o 12-tej polskiego czasu 1 stycznia, szampany otwierają m.in. mieszkańcy Pago Pago (stolicy Samoa Amerykańskiego, UTC-11:00). I w tej strefie czasowej kończy się huczne witanie Nowego Roku.

Czyżby wrak samolotu Amy Earth?

Cieśnina Beringa: granica Rosja - USA i granica stref czasowych

Howland Island

Bo chociaż jest jeszcze jedna strefa, UTC-12:00, to obejmuje ona dwie niezamieszkane wyspy należące do USA (terytoria nieinkorporowane): Baker Island (wyspa stanowi Rezerwat Dzikiej Przyrody Wyspy Baker) i Howland Island (ciekawostka: słynna Amelia Earhart zaginęła w locie na tę wyspę, gdzie miała wypadek…)

Z powodu takiego, a nie innego rozkładu stref czasowych, między godziną 11:00 a 13:00 będzie ten moment, kiedy na Ziemi będziemy mieli obowiązujące jednocześnie trzy daty. Na wyspach Kiribati  będzie już 2 stycznia, w większości regionów świata, w tym w Polsce, 1 stycznia, zaś na „ogonie” na wojskowych wyspach USA  wciąż jeszcze 31 grudnia.

Wielkie zamieszanie jest cieśninie Beringa: z Rosji do USA jest tam najbliżej, bowiem na Cieśninie Beringa leżą dwie wyspy (Wyspy Diomedesa) – należąca do Rosji Wielka Diomeda (nazywana w Rosji wyspą Ratmanowa, o powierzchni 28,7 km²) oraz należąca do USA Mała Diomeda o powierzchni 5,9 km² – odległe od siebie o zaledwie 3760 metrów! Dzieli ich doba, podczas gdy na wyspie amerykańskiej jest np. 31 grudnia , to na rosyjskiej już 1 stycznia... 

środa, 1 stycznia 2025

Podsumowanie grudnia’24

 


Tegoroczny grudzień to barowanie się jesieni z zima, zwyciężała jesień. Były może ze 3 dni z pokrywa śnieżną, natychmiast znikającą. Miesiąc raczej suchy, opadów około 33,5 l/m². Bardziej trwała była w Zakopanem i Bukowinie ale też nie przekraczała 8 cm - wyjątkowy 1 dzień - 18 cm.   Temperatura nie spadał poniżej -8°C, a był dzień ze odnotowano u nas +15°C, a Polsce +18°C.  Duże 2  katastrofy lotnicze ponad 250 ofiar, tyle czasu nie było.  W ostatnim tygodniu miesiąca był wyż stacjonarny i dawał  bardzo złe powietrze smogowe o podwyższonej radioaktywności i AQI. Mimo wszystko nie jest tak źle, bo np. w Suchej Beskidzkiej, Makowie Podhalańskim czy Krakowie wartość AQI ocierała się o 200-250, zaś na Górnym Śląsku sięgała do 300 i więcej! Niespotykana kalamita śniegowa w Bośni.  Opóźnia się zjawisko La Niña, co może mieć ważki wpływ na pogodę w Polsce.  Cały czas mamy zwiększoną aktywność słoneczną, co wyładowuje się w zorzach polarnych. W szczegółach wyglądało to tak:

 

Jordanów, okolice, Polska:

·        1 grudnia. Piękna słoneczna pogoda, rano -1,5 st. C, ciśnienie bardzo wysokie 1031 hPa. W południe ponad +10°C.

·        2 grudnia - rano -2 st. C, przepiękna pogoda do +10°C. Skok radioaktywności powietrza do 120 nSv/h.  

·        3 grudnia - słonecznie z zachmurzeniem. Dość ciepło do +6,5°C. Niż UTE II.

·        4 grudnia. Popadywał deszczyk, dość ciepło do +5°C. Skok radioaktywności powietrza do 100 nSv/h.

·        5 grudnia. Paskudna pogoda, leje, wieje ciemno, trzeba było cały dzień świecić światło w domach. Powietrze zanieczyszczone do AQI 165 i 130 nSv/h.

·        6 grudnia - rano -0,5 st. C, popadywał deszcz ze śniegiem i śnieg, Kasprowy - 22 cm, u nas 1 cm, Śnieżka - 22 cm.  

·        7 grudnia. Rano popadywało śniegiem, potem przestało, śnieg zaczął znikać i zniknął. Temperatura maksymalna +3,2°C. Niż XAVERIA.

·        8 grudnia - rano -4 st. C, potem słońce, w południe tylko +2°C.

·        9 grudnia. Pochmurno, mżawisto, zimno, lekko ponad 0 stopni. Radioaktywność 130 nSv/h.  Zgniły wyż ERNST.

·        10 grudnia. Do 15-tej śnieżyło jest z 1,5 cm śniegu ale na Kasprowym W. 30 cm. 110 nSv/h.

·        11 grudnia. Ponuro, mżawisto, rano -2,5 st. C, w południe 1-2 stopni.  Pokrywa śnieżna 1,5  cm, Dolina Pięciu Stawów Polskich 36, Babia Góra 30, Kasprowy W. 28, Zakopane 18, Bukowina 17, Poronin 12, Markowe Szczawiny 25, Śnieżka 40, Hala Gąsienicowa do 40 cm, Jakuszyce 32 cm. 100 nSv/h.

·        12 grudnia.  Pochmurno, ciemno, zimno. Adwentowe ciemności. Wyż ERNST III.

·        13 grudnia. Pochmurno, -1 do -2°C ale nie ma tak odczuwalnego zimna jak poprzedniego dnia. Pogoda w styczniu 2025 roku – ciepława ale nieprzyjemna z atakiem zimy i śniegu.

·        14 grudnia. Pochmurno z przejaśnieniami, ciemności, niż YARA II, pokrywa 1 cm, Dolina Pięciu Stawów 35, Hala Gąsienicowa 28, Kasprowy Wierch 21,  Bukowina 17 cm. Prognoza na luty – pochmurno, nieprzyjemnie ale ciepławo z przewagą wiatrów z południa.

·        15 grudnia - cały dzień ciaptarzyło śniegiem od -1 do +1°C. Pogoda w marcu – jak w garncu: czasem słońce, czasem… śnieg.  

·        16 grudnia. W nocy deszcz, w dzień pochmurno ciepło do +7,5°C likwidacja pokrywy śnieżnej. Wyż FRIEDRICH. W Słubicach było +11,8°C. Śnieg: Śnieżka 38, Bukowina 15, Jabłonka , Poronin 15 , Kasprowy Wierch 23, Zakopane 14, Zawoja 12 cm. Wichury okropne na Pomorzu. W kwietniu zapowiada się normalna wiosna.

·        17 grudnia. Pochmurno, ciepło +8 st. C. Lekko wiało. Na Pomorzu i Warmii i Mazurach wielkie wichury, 3,5 tys. interwencji  PSP i OSP. Śniegi: Śnieżka 34, Śnieżnik 33, Jakuszyce 28, Dolina Pięciu Stawów 30, Hala Gąsienicowa 20, Zakopane 4 cm - poza tym znikł... Maj zapowiada się ciepło i pochmurno.

·        18 grudnia. Słonecznie, ciepło do +10°C, śnieg uciekł na Urwanicę. Skok radioaktywności powietrza do 100 nSv/h. Czerwiec zapowiada się słonecznie i ciepło.

·        19 grudnia. Eksplozja wiosny do +15, a były miejsca w Polsce gdzie było +19°C, krokusy zakwitły. Niż BIANCA. 120 nSv/h. Lipiec będzie upalny…

·        20 grudnia - rano i przedpołudniem lało do 10 mm, ponuro i ciemno, ale +12,8°C. 130 nSv/h. Sierpień zapowiada się ciepło ale mokro. Będą grzyby!

·        21 grudnia - rano popadywało deszczem ze śniegiem i śniegiem, od południa wyszło słońce i wytopiło to. Ale chłodno do -2 st. C. 130 nSv/h. Wrzesień – typowy: mokry i chłodny.

·        22 grudnia – pierwszy dzień zimy. Niż DIANA. Nie padało było pochmurno, w południe +4°C. Październik ponury ale ciepły.

·        23 grudnia. Popadywał deszcz że śniegiem, ale ponad 600 m było pobielone. Znów 100 nSv/h. Listopad zapowiada się deszczowo i chłodno, jak to listopad…

·        24 grudnia ciemno, pochmurno lekko pobielone bo słabe opady śniegu. Wyż GÜNTHER (na św. Günter będzie sroga Winter[1]) Temperatura koło +1°C. 140 nSv/h. Grudzień 2025 roku będzie jesienny i lekko zimowy.

·        25 grudnia – Boże Narodzenie. Pochmurno, około 0,5,°C wysokie ciśnienie 1034 hPa, wyż GÜNTHER III, resztki cienkiej pokrywy śnieżnej. 140 nSv/h.

·        26 grudnia – Drugie Święto. Dzień słoneczny, ale rano silny mróz -6,8 do -7,8°C, ciśnienie bardzo wysokie 1036 hPa. 100 nSv/h. U nas nie ma śniegu lekka pokrywa 1 cm powyżej 650 m n.p.m., ale w Tatrach przybyło: Dolina Pięciu Stawów Polskich 44, Kasprowy Wierch 43, Hala Gąsienicowa 36, Zakopane 8, Śnieżka 50, Jakuszyce 20 cm.

·        27 grudnia. Rano silny mróz -7,8°C, w południe o dziwo +7,8°C. Wielka inwersja temperatury w Polsce np. na Snieżce było rano +7, w Jeleniej Górze -7°C. U nas pogoda smogowa – AQI 161.

·        28 grudnia. Rano -6,8°C w południe +6 st. C w okowach stacjonarnego wyżu. Pogoda, ale w innych częściach Polski dokuczliwe mgły i smog bo jest bezwietrznie – AQI 160 i 150 nSv/h (obie wartości rekordowe!).  Śniegu u nas nie ma, w Zakopanem 8, Kasprowy Wierch  38, Dolina Pięciu Stawów Polskich 38 cm.

·        29 grudnia - nadal w okowach wyżu rano -5°C, w południe +12 , zła jakość powietrza – AQI 154 i 120 nSv/h, brak śniegu.

·        30 grudnia. Rano -7 w południe +7°C. Nadal w okowach  stacjonarnego wyżu, powietrze paskudne AQI 133.

·        31 grudnia - nadal w okowach wyżu powietrze złe AQI 137, rano -2,5°C, w południe +12,5 st. C. Słonecznie piękny wschód słońca oświetlił Babią Górę, a wieczorne zorze płonęły szkarłatem. Dziesiątki ludzi podziwiało z wieży widokowej na Hajdówce świąteczne fajerwerki na powitanie Nowego Roku, tylko żal zwierząt, które bały się tej świątecznej kanonady…  

 

Europa:

·        1 grudnia. Burza Bora uderzyła w Grecję: opady, lawiny, błotne, na północy śnieg.  Mediteran nadal aktywny.

·        6 grudnia. Na Wyspach Brytyjskich orkan DARRAGH uniemożliwił rozgrywki piłkarskie.

·        7 grudnia. Orkan DARRAGH czyni na Wyspach Brytyjskich spustoszenia, wiatr 150 km/h. Była ofiara.

·        8 grudnia. Lawina śnieżna w Szwajcarii. Trzy osoby kursu lawinowego zginęły.

·        10 grudnia. Okropna pogoda w Hiszpanii: sztorm, śnieg, wiatr.

·        12 grudnia. Straszliwa burza gradowa w Dubrowniku. Spadło 30 cm gradu jak zimą.

·        16 grudnia. Wielkie mrozy w Laponii: -34°C. 

·        19 grudnia - śnieżyce w Sarajewie.

·        21 grudnia. Wielka lawina na górze Pirin w Bułgarii. 19 zasypanych uratowano. Szukają pozostałych. Soczi zalane powodzią błyskawiczną.

·        23 grudnia  - kalamita śniegowa w NW Bośni, Chorwacji i Słowenii.

·        24 grudnia. W NW Bośni koło Drvaru jest nagorzej - 2 metry śniegu, region ten jest odcięty od świata, pokrywa ma miejscami 2 m grubości, zaprzestano poszukiwań węgierskiego turysty w Alpach na północ od Ljubljany.

·        26 grudnia. We włoskich Apeninach w Abruzji 1 metr śniegu.

·        27 grudnia. Po ustaniu śnieżycy w Słowenii wreszcie znaleziono martwego węgierskiego turystę.

·        28 grudnia. W Bośni wiele ludzi bez prądu po śnieżycach, na górze koło Sarajewa znaleziono poszukiwanego pracownika stacji meteorologicznej, niestety nie przeżył. W Anglii potworne mgły smogowe.   W Tyrolu ojciec i syn zginęli w lawinie.

·        29 grudnia - narciarz biegowy zginał w lawinie w Szwajcarii.

·        31 grudnia. Głęboki niż nad Wyspami Brytyjskimi zakłócił przygotowania do Sylwestra, wiatr, intensywny deszcz.

 

Świat:

·        1 grudnia. Cyklon FENGAI uderzył w Indie, był umiarkowany i słabszy niż zapowiadali, ale zabił 3 osoby.  Straszliwa zima w Afganistanie, ofiary z wychłodzenia.

·        4 grudnia. Liczba ogromnej powodzi w Tajlandii wzrosła. Kalamita śniegowa w stanach Nowy Jork, Pensylwania, Michigan.  Arktyczny podmuch w Ontario, mróz i metr śniegu.  Na  Cejlonie  cyklon FENGAI zabił 20 osób, totalne sprzątanie.

·        6 grudnia. 11 ofiar błyskawicznej powodzi w Malawi.

·        7 grudnia. Na Jawie powodzie, lawiny błotne. 5 ofiar.

·        14 grudnia - potężny cyklon CHIDO zmiótł z powierzchni ziemi całą zabudowę na wyspie francuskiej Majotta między Madagaskarem, a Mozambikiem, ofiar okazało się mniej od legend bo 39, 4 tys. rannych (Podobnie jak IRMA, która w 2017 r. uderzyła w wyspę St. Martin na Karaibach).  Cyklon idzie ma Mozambik.

·        15 grudnia. Cyklon CHIDO zaatakował Mozambik: 110 tys. domów zniszczył, ofiar ponad 120. Straszna burza piaskowa w Iranie. Na Filipinach znów obficie leje, osuwają się domy na klifach. 

·        17 grudnia. Wielkie lawiny błotne w Ugandzie, ewakuacje. Znów powodzie w Tajlandii i ich ofiary.

·        25 grudnia - powodzie na Haiti. Od Bostonu do Baltimore kalamita śniegowa.

·        27 grudnia. Pożary buszu w Australii nasilają się.

·        30 grudnia - dzieci w Gazie umierają z zimna. W Teksasie i Alabamie zabójcze tornada, 2 ofiary.

·        31 grudnia. W Brazylii w Banueri podczas gwałtownej burzy zawalił się market. Są ranni. Kalamita śniegowa w północnej Japonii  zakłóciła ruch lotniczy.

 

Trzęsienia ziemi, wulkany, pożary, katastrofy w tym ekologiczne.

·        4.XII - nieznany wirus powoduje infekcje w DRK.

·        6 grudnia - ogromne trzęsienie ziemi M7,0 w Kalifornii  północnej . Ostrzeżenie o tsunami odwołano.

·        7 grudnia. W środkowej Indonezji krokodyl zjadł kobietę. Trzech wspinaczy zginęło na najwyższej górze Nowej Zelandii Mt. Cook, było to dwóch obywateli USA i Kanadyjczyk.

·        10 grudnia - wielkie pożary koło Malibu w Kalifornii. Z ogromną siłą wybuchł wulkan  Kahalo na Filipinach. Mycoplasmosis w Polsce.

·        11.XII – pojawiły się borowiki w Nadleśnictwie Biłgoraj!

·        15.XII - zgnilec amerykański wśród pszczół w Polsce.

·        16 grudnia. Katastrofa w sztormie rosyjskiego tankowca w cieśninie Kerczeńskiej, potem okazało się że dwóch, straty w środowisku mają  charakter katastrofy.

·        17 grudnia - trzęsienie ziemi na Vanuatu, ofiary, zniszczenia.  Ciała na ulicach. Na razie 20  ofiar.

·        22 grudnia. Kolejne trzęsienie ziemi na Vanuatu M6,1 na 40 km głębokości 25 km na W od stolicy.

·        23 grudnia - w Molde w Norwegii samolot Boeing-737-800 zjechał z pasa startowego i zatrzymał się szczęśliwie 5 m od morza.

·        24 grudnia. Wulkan  Kilulea  na Hawajach po 3 miesiącach spokoju znów się uaktywnił.

·        25 grudnia. W Kazachstanie na lotnisku zapasowym nad Morzem Kaspijskim rozbił się Embraer E190AR zginęło 35 osób z 67, z powodu mgły został skierowany na lotnisko zapasowe. Leciał z Baku do Groznyj  z międzylądowaniem. Ostateczna wersja głosi, że trafiły weń odłamki rosyjskiej rakiety. Wirus l-mpox pojawił się w Belgii. 

·        27 grudnia. Na Morzu Czarnym w okolicach Krasnodaru Palcza z napływem ropy na wybrzeże, w związku z tymi wcześniejszymi uszkodzeniami tankowców (czarny przypływ). Wirus polio cVDPV2 w Warszawie i Rzeszowie

·        29 grudnia. Potężne fale w Peru i Ekwadorze przyczynmiły się do dewastacji łodzi rybackich i nadbrzeża,  3 osoby zginęły. Fale generowane były przez silny wiatr u wybrzeży USA. W Korei Południowej robił się Boeing-737-800 lecący z Bangkoku, nie wyhamował na pasie lądowania zderzył się z budynkiem i zapalił, zginęły co najmniej 152 osoby, nie otworzyło się podwozie i lądował na brzuchu... Urodzaj grudniowy na katastrofy, a tyle lat był spokój.  Wulkan Lewotobi znów wybuchł.

·        30 grudnia. W egipskim kurorcie Marsa Alam rekin zjadł turystę.  Całonocna akcja ratunkowa na Rysach szczęśliwie zakończona bo jakiś przygłup wybrał się na nocną wycieczkę na Rysy i nie mógł zejść.

 

Ciekawostki przyrodnicze:

·        1 grudnia - na Peruwiańskiej pustyni znaleziono kompletną skamieniałość krokodyla z Miocenu.

·        4 grudnia. Zidentyfikowano nowy gatunek ślimaka głębokowodnego 2500 m, świecącego. Bathyolerius cordactyl na pacyficznym obszarze Ameryki Południowej.

·        7 grudnia. Młody słoń wpadł do studni w Indiach uratowano go.

·        8 grudnia. Mordercy wielorybów z Islandii wydali wyrok na rzeź 426 sztuk. Nie widać końca temu haniebnemu procederowi!

·        13 grudnia. W Kambodży cudownie odnaleziono w Mekongu 6 sumów olbrzymich, uznane za wyginięte. Uratowali jelenia, który wpadł pod lód na jeziorze Michigan. Koło Węgorzewa szukają antylopy sitatangi  sawannowej, która uciekła z prywatnego ogrodu zoologicznego...

·        14 grudnia. Plaże Nowej Zelandii wyrzuciły najrzadszego wieloryba dziobowała  kagańcowego. 

·        15 grudnia. 4 rzadkie nosorożce padły w Zimbabwe po wypiciu zatrutej wody. Schronisko dla zwierząt w Indianie przygarnęło psa, który przeszedł 2,5 tys. km z Kolorado.

·        17 grudnia Wielka góra lodowa A-23 uwolniła się z pułapki i podryfowała w kierunku Georgii.

·        18 grudnia Na wyspie Bali endemiczny gatunek słonia pomniejszył się o 1 osobnika, który zginął w powodzi.

·        22 grudnia. W stanie Nowy Jork znaleziono kompletną czaszkę mastodonta.

·        23 grudnia w Brazylii sęp przebił kokpit pilotów samolotu  jednosilnikowego i siadł na głowie pilota, samolot szczęśliwie  wylądował.

·        24 grudnia. Na Syberii  znaleziono w wiecznej zmarzlinie dwa małe mamuty.

 

Z Kosmosu:

·        2-16.XII – lecą meteoroidy Puppid-Velidy, 4/h;

·        3-15.XII – leci rój σ-Hydrydów, 2/h;

·        3.XII - 70-cm obiekt spłonął w atmosferze nad Syberią;

·        7-17.XII – lecą Geminidy, 120/h;

·        7.XII - opozycja Jowisza, planeta jest najbliżej Ziemi – 611 mln km (4,073 AU).

·        9.XII – oficjalnie zaczęło się maksimum aktywności słonecznej.

·        12.XII-23.I – lecą Komaberenicydy, 5/h;

·        17-26.XII – spadają Ursydy, 10/h.

·        23.XII – sonda Parker Solar Probe podleciała do Słońca na minimalną odległość  6,1 mln km.

·        24.XII – Wenus (-4,25 mag.) i Jowisz (-2,58 mag.) jako pierwsze gwiazdy wigilijne.

·        31.XII – zjawisko Czarnego Księżyca.  

Stanisław Bednarz, Robert Leśniakiewicz



[1] Według kabaretu Elita.