Powered By Blogger

niedziela, 2 czerwca 2024

Jak zdobyto Mt. Everest

 

Mt. Everest

Stanisław Bednarz

 

29 maja 1953 roku Nowozelandczyk Edmund Hilary o niesłychanie długiej twarzy i Szerpa Tenzing Norkay zdobyli Mount Everest, Czomolungma – najwyższy szczyt Ziemi 8848 m n.p.m., podaje się też wysokość 8844 (pomiary chińskie) lub 8850 (pomiary amerykańskie), położony w Himalajach Wysokich, na granicy Nepalu i Chin.

Jest zbudowany z granitów, gnejsów oraz partie szczytowe o dziwo z wapieni triasu. Tworzy potężny masyw podcięty z trzech stron lodowcami. Odkryty i po raz pierwszy zmierzony przez geodetów brytyjskich w połowie XIX wieku Do 1865 roku nosił nazwę Szczyt XV (nadaną przez Indyjską Służbę Topograficzną) W roku 1865 na cześć walijskiego geodety i kartografa sir George'a Everesta, który pracował nad mapą Indii, nazwano go Mount Everest.

Po tybetańsku nosi nazwę on Czomolungma czyli Bogini Matka Śniegu. W latach 1921-1952 miało miejsce 12 nieudanych wypraw. Znacznym przełomem był rok 1949 gdy Nepal otworzył swe granice. Wreszcie po niemal 30-u latach niepowodzeń rok 1953 przyniósł sukces. Pszczelarz z Nowej Zelandii Edmund Hilary i Szerpa Tenzing Nordgay zdobyli szczyt z południowo-wschodniej grani. Należeli do wyprawy brytyjskiej prowadzonej od strony Nepalu – pod kierownictwem Johna Hunta.




Echo tryumfu rozbrzmiewało na całym świecie. Hilary i Tenzing pokonali niebezpieczną drogę przez lodospad. Nad szczelinami położyli mostki z kłód przywleczonych z doliny, a strome lodowe ściany pokonali na prostych drabinkach linowych. Do historii przeszły słowa Hilarego wypowiedziane po zejściu ze szczytu Everestu: W końcu załatwiliśmy skurczybyka (We finally knocked the bastard off). Nie przypuszczał nawet, że za pośrednictwem BBC usłyszał je cały świat. Za wyczyn został uhonorowany przez królową angielską Elżbietę II tytułem szlacheckim, natomiast Nowa Zelandia umieściła podobiznę Hillary'ego na 5 dolarowym banknocie, czyniąc go pierwszą osobą, która znalazła się na banknocie za życia.

Podczas wizyty w Polsce 17 czerwca 2004 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej w uznaniu wybitnych zasług dla światowego himalaizmu oraz za działalność charytatywną. Hilary pytany o zawód zawsze odpowiadał pszczelarz. Ale trzeba jeszcze wspomnieć o mrocznej stronie od zdobycia Mount Everestu do dzisiaj życie straciło tu około 300 osób. Hilary niestety zmarł w 2008 roku.

 

Moje 3 grosze

 

Pewna Czytelniczka dopisała się pod postem na FB:

A mnie wciąż zastanawia czy pierwszymi zdobywcami góry nie był Sandy Irvine wraz ze swoim partnerem wspinaczkowym George’em Mallorym, którzy zaginęli podczas ataku szczytowego na Mount Everest. Niestety nie ma na to dowodów 🙁 czy udało im się dotrzeć na szczyt 29 lat przed Edmundem Hillarym... Podobno Irvine miał ze sobą aparat fotograficzny, gdyby można go było odzyskać to zagadka byłaby rozwiązana 😉.

Owszem – jest to jedna z tajemnic Mt. Everestu, bo do dziś dnia nie wiadomo, czy Mallory był na szczycie czy nie. Dowodów na to jak na razie nie ma i długo nie będzie.

Kancz
Jest w tym pewne pewne polonicum, a mianowicie takie, że w równie tajemniczy sposób zaginęła w górach polska himalaistka Wanda Rutkiewicz, na stokach Kanczu – Kanczendzongi w dniu 13.V.1992 roku. Jej ciała nigdy nie znaleziono, a fama głosi, że Wanda Rutkiewicz żyje w jakimś odosobnionym klasztorze w Tybecie. Tak więc póki jej ciało nie zostanie odnalezione możemy wierzyć, że Polka żyje sobie gdzieś w tybetańskiej ustroni…